Türkmenistanyň Agrar partiýasy

Türkmenistanyň Agrar partiýasy

Türkmenistanyň Agrar partiýasy

Bedirkent-gadymy oba

Hormatly Prezidentimiziň, Arkadagly Gahryman  Serdarymyzyň,  Türkmen halkynyň milli Lideri, Gahryman Arkadagymyzyň   parasatly ýolbaşçylygynda ,,Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy ýylynda’’  mähriban watanymyzyň   döwlet gurluşynyň  öz-özüňi dolandyryş ulgamynyň hukuk esaslaryny kämilleşdirmekde, halk hojalygynyň ykdysady binýadyny  pugtalandyrmaga gönükdirilen möhüm strategik maksatnamalary durmuşa geçirmekde, obalary  durmuş we medeni taýdan durnukly ösdürmekde,   ilatly nokatlaryň taryhyny öwrenmekde, halkyň döwrebap ahlak  medeniýetini ýokarlandyrmakda, jemgyýetçilik düzüm bölekleri  boýunça ösen, kämil, ynsanperwer ýörelgeleri  kemala getirmekde  uly  üstünlikler gazanylýar. Güneşli diýarymyzyň her bir  sebitinde  ,,Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda’’, şeýle hem ,,Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasynda’’ kesgitlenen wezipelerini  ýerine ýetirmekde, jemgyýetçilik ahlagyna sagdyn durmuş medeniýetini ornaşdyrmakda  abadançylygyň röwşen gadamlarynyň  bedew badynyň tizligi, terligi, tämizligi alyşlarda hem hormat bilen sarpalanýar. Berkarar döwletimiziň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Hormatly Prezidentimiziň, Arkadagly Serdarymyzyň  parasatly ýolbaşçylygynda ýokary derejelerde ösýän jemgyýetçilik hojalyklaryň-ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralarynyň-Geňeşleriň, obalaryň  taryhyny,  geçmişini, tebygy şertlerini, ykdysady, medeni, durmuş-önümçilik  ugurlary boýunça rowaçlanýan tejribelerini, öňdebaryjy  usullaryny öwrenmekde, wagyz etmekde  uly işler durmuşa geçirilýär. Şa serpaýly Görogly etrabynyň Diregli, Garagulak, Aksaraý, Yzmykşir, Küňreli, Buzgömen , Dörtatly, Polosoltan, Garaýanyyk, Kellelibaba, Temeç, Wahym, Ysmamytata   ýaly gadymy oturymly ekerançylyk merkezleriň atlary taryhda şöhratly we meşhur mekanlar, ojaklar  hökmünde hatyralanýan sahypalary köp duş gelýär .  Oba geňeşlilkleri-döwlet gurluşynda halk häkimiýetiniň ilkinji wekilçilikli ulgamy, edarasy  hasap edilýär. Mähriban watanymyzda  gahrymançylykly taryhy, zähmet edemenliklerini, hasyl ussatlaryny özünde jemleýän, döwrüň ösýän galkynyşlaryna işeňňir gatnaşyp  çalt özgerýän  oba geňeşlikleriň atlary barmak büküp sanardan kän. Şolaryň biri hem bedew bady bilen ösüp ýyllyryň hatarynda arzyly sepgitleri nazarlap gelýän  Bedirkent geňeşligidir. etrabyň Bedirkent geňeşligi  günbatarda e  B Öwezow adyndaky geňeşligi, demirgazykda H Myradow adyndaky geňeşligi, gündogary  möwç urup akýan, joşgunly, lemmer-lemmer  tolkunly, bol, bal suwly  Türkmenderýanyň demirgazyk  akabalarynyň ugurlary, günortasy  ümmülmez Garagum çöli bilen serhetleşýär.  

Taryhy maglumatlara görä, şöhratly we meşhur  geçmişi bolan Bedirkent obasy  1925-nji ýylyň 24-nji awgustynda döredilipdir. Oňa ilki Muhat Agaýew, soňra Bekberdi Şyhyýew ýobaşçylyk edipdir. 1938-nji ýyla çenli geňeşligiň çäklerine 11 oba degişli edilipdir we olaryň çäkleri biri-birinden  ýerleşiş tertibi boýunça  I Bedirkent ( geňeşligiň demirgazyk gündogary) we II Bedirkent ( geňeşligiň günorta günbatary) diýilip atlandyrylan görnüşlerde  ulanylypdyr. Arhiw  maglumatlara görä, Bedirkendiň ilaty  1927-nji ýyla çenli  döwürde 250 gektara golaý ekerançylyk meýdanlaryndan peýdalanyp, halk  hojalyk işleri üçin  10 öküzi, 8 aty, 2 ýabyny, 2 arabany, 3 plugy, 2 sany ekiji seýalkany, 2 düýäni, 3 eşegi,  2 kündäni, 2 jykyry, 2 juwazy, 2 degirmeni, 1 kulalçylyk, 1 körükleýiş hojalygyny, bir düşelgäni   esasy önümçilik binýady,   iş gurallary, zähmet serişdeleri hökmünde giňden  peýdalanypdyr. Bu döwürde Bedirkendiň ilaty 1,500 adama golaý bolupdyr.  Bedirkende ilkinji traktor ýüz ýyla golaý mundan ozal birinji tapgyry, ikinji tapgyry 1931-nji ýylda getirilipdir. Oba geňeşliginde köpçülikleýin hojalyklary, jemgyýetçilik  guramalaryň ýerli bölümlerini,  zarpçylaryň zähmet  toparlaryny   kadaly  ýöretmek maksady bilen  ,,polat atlara” we ,,mawy korabllara” erk edýän mehanizatorlary  hem-de ,,ýüwrük ellileriň’’ we  ,,altyn golçularyň müňçüleriniň’’ toparlaryny   taýýarlamak  boýunça etrapda  ilkinji

 

synaglara Bedirkentde badalga berlipdir. Beýik Watançylyk Urşy ýyllarynda  arzyly ýeňiş üçin  Bedirkentden  watanyň wepaly ogullarynynyň  100-den  gowragy ugradylyp, olaryň biri Sowet Soýuzynyň  Gahrymany, 15-si dürli ýokary döwlet sylaglary bilen sylaglanylypdyr.   Berdirkentde ilkinji  başlangyç mekdep 1926-njy ýylda, ilkinji ýedi ýyllyk mekdep 1938-nji ýylda, ilkinji orta mekdep 1953-nji ýylda  bilime teşne ýaşlary, okuwçylary  kabul edipdir. 1957-nji ýylda Bedirkendiň ilaty elektrik energiýasynyň, 1958-nji ýylda aragatnaşyk , saglyk ulgamynyň, 1981-nji tebygy gazyň-mawy ýangyjyň  geçirijileri bilen etrapda ilkinjileriň hatarynda üpjün edilýär. Obada 1961-nji ýylda ,,Halklaryň dostlugy’’ atly döwletara kollektory ulanylmaga berilýär. Etrap derejesinde ilkinji tokaý hojalyk bölüminiň, pagta kabul ediş şahamçasynyň, ilkinji oba saglyk, medeniýet öýleriniň, söwda, kitaphana, dermanhana  nokadynyň,  ilkinji jemgyýetçilik hyzmat ediş merkezleriniň açylan ýeri we Beýik Watançylyk Urşy ýyllarynda   fronta köp möçberde azyk, dokma, gymmat bahaly  önümlerini goýberen obalaryň biri  Bedirkent hökmünde ykrar edilýär. Etrapda halk hünärmentçiliginiň we  amaly-haşam sungatynyň eserlerini döretmek boýunça iri hojalyklaryň biri hasap edilen Bedirkent galasynyň döreýşi, etnografik, taryhy, medeni, geografik  ösüşleriň tapgyrlarynda gazanan üstünlikleri, sebitleriň hyzmatdaşlygynda tutan ähmiýeti orny  dogrusynda eýran alymy L M Paýanyň ,,Eýran obalarynyň we şäherleriniň sözlügi” we türkmen alymy S Atanyýazowyň ,,Türkmenistanyň toponimik sözlügi’’ atly kitaplarynda gymmatly maglumatlar beýan edilýär. Köpsanly edebi, taryhy, jemgyýetçilik gymmatlyklarynda ady duş gelýän  obanyň ady ýaşy boýunça  irki orta asyrlar bilen senelenýän, meýdany 15 gektara golaýlaýan, geňeşligiň merkezinden 9 kilometr günorta günbatarda ýerleşýän Bedirkent galasy bilen baglanyşykly toponimik adalgadan  gelip çykypdyr. Alymlaryň bellemegie görä orta asyrlarda Bedirkent galasy Diýarbekir, Şähribossan, Was, Zamahşary, Ysmamytata, Polosoltan, Aksaraý,   Hywa sebitlerinden gelýän kerwenleriň iň uly nokady, kerwensaraý merkezi hökmünde tanalypdyr.  Bederkent sözine düşündirişli sözlüklerde ,,ilkinjiler’’, ,,bereketli mekan’’, ,, hasylly ýaýla’’, ,, bolçylykly sähralar’’  ýaly manylar berilýär.  Soňky ýyllarda oba ilatynyň  raýatlaryndan  50 golaýynyň ýokary Döwlet sylaglarynyň dürli görnüşleri bilen  sylaglanylmagy we 2010-njy ýylda 320 orunlyk 42-nji orta, 2014-nji 320 orunlyk 21-nji orta  umumybilim berýän   mekdepleriň açylyp ulanylmaga berilmegi  aýratyn buýsandyryjydyr. Bu günki gün  ykdysady,  medeni-durmuş we senagat  maksatly ösüşleri boýunça täze sepgitleri nazarlaýan  Bedirkent geňeşligi  etrapda ilatynyň gürlügi, pagta we bugdaý kärendeçileriň, dowardaçylyk,düýedarçylyk, atçylyk, doňuzdarçylyk,   maldarçylyk, guşçulyk, gök ekerançylyk, ýüpekçilik , bal aryçylyk, balykçylyk, ýüpek gurçugyny idediji  hojalyklaryň sany, durky täzelenýän desgalaryň, saýlawçylaryň, zähmet  weteranlaryň  möçberi, öri meýdanlaryň mukdary, suwarymly bagçylyk zolaklaryň köplügi hem-de ýylyň ýylyna  ähli pudaklar boýunça bellenilen meýilnamalaryň  üstünlikli ýerine ýetirilmegi  boýunça ilkinji orunlary eýelemegi  diňe oba ilatyny däl, eýsem welaýatyň halkyny hem  has-da  guwandyrýar. Soňky  100 ýyla golaý döwrüň içinde Bedirkendiň ilatynyň ösüşi  9  esse, dürli kysymly traktor, awtomobil parkynyň möçberi 15 esse kuwwatlandy, hojalygyň düşewintliligi 25 esse, peýdalanylýan suwarymly oba hojalyk meýdanlarynyň çäkleriniň  20 esse artmagy göwün guşuňy ganatlandyrýar. Kündeden kombaýna çenli ýol geçen, gojaman,  süýji,  suwlary  bolluk bilen tolgunyp kenarlaryny böwsüp  akýan Türkmenderýanyň  demirgazyk şahasynyň giň çäklerini  etekläp oturan, ýowşan ysly, sahawatly, sahy, bereketli   sähraýy ekerançylyk meýdanlarynyň  möçberi üç müň gektara golaýlaýan,  geçmişi  baý taryhly oba bu günki gün zähmetde taplanan, döwür bilen aýakdaş barýan  edermen daýhanlaryň, zähmetkeşler toparynyň hatarynyň agzalarynyň zähmet ýeňişleri   bilen has-da öňe ilerleýär, keşbi özgerýär, binýatlyk gory  döwrebaplaşýar  we  rowaçlanýar.  Altyn zamananyň  belent ruhuna beslenen bagtdan paýly  özgerýän obanyň keşbi şäher derejesinde  kämilleşmegi bilen täze belentliklere badalga alýar. Bu geňeşlikde watanymyzyň ylmy, medeni, jemgyýetçilik we döredijilik ussatlarnyň 20-ä golaýynyň ömüriniň we ykballarynyň baglanyşmagy aýratyn guwandyryjydyr. 2022-nji ýylyň 9-njy noýabrynda Türkmenistanyň  Mejlisiniň başlygynyň karary bilen dolandyryş-çäk gurluşynyň atlaryny döwrebaplaşdyrmak we taryhy gymmatlyklary ebedileşdirmek, hatyralamak, ozalky adyny dabaralandyrmak   maksady bilen etrabyň ozalky S Nyýazow adyndaky geňeşliginiň ady üýtgedilip  oňa gadymy Bedirkent adynyň dakylmagy hemmeleri begendirdi. Ýyllaryň mähri, nesilleriň hyjuwy,  döwürleriň ylhamy siňýän, ýurdumyzyň iň çetki künjekleriniň biri bolan  bu mukaddes  mekanyň dowamly  alkyşlar, gyzgyn  söýgi, wepaly ynam   bilen sarpalanmagynyň binýadynda   Hormatly Prezidentimiziň atalyk aladalary bar.  Ýaşaýşyň ähli çygrynda obalaryň  toplumlaýyn ösmegine, gözelleşmegine, abadanlaşmagyna  we döwrebaplaşmagyna  uly badalga berýän  Hormatly Prezidentimiziň, Arkadagly Serdarymyzyň  hem-de Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň başlygy, Gahryman Arkadagymyzyň döwletli işleriniň  rowaç, janynyň sag, mertebesiniň belent bolmagyny arzuw edýäris!

Görogly etrap häkimliginiň hünärmeni Dädebaý  Pälwanow